Trả lời câu hỏi mã số 290525-13 về chế độ kế toán áp dụng cho đơn vị
sự nghiệp công lập tự đảm bảo chi thường xuyên và chi đầu tư (đơn vị nhóm 1), Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán trả lời
độc giả như sau:
1. Về áp dụng chế độ kế
toán của đơn vị sự nghiệp công lập nhóm 1:
- Khoản 1 Điều 34 Nghị
định số 60/2021/NĐ-CP ngày 21/6/2021 về cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự
nghiệp công lập quy định: “Trường hợp đơn vị nhóm 1 xây dựng đề án quản
lý, kế toán theo mô hình doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì
thực hiện theo chế độ kế toán doanh nghiệp.”.
- Khoản 22 Điều 1 Nghị
định số 111/2025/NĐ-CP ngày 22/5/2025 sửa đổi khoản 1 Điều 34 Nghị định số
60/2021/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 07/7/2025) quy định: “1. Trường hợp đơn
vị nhóm 1 xây dựng đề án quản lý, kế toán theo mô hình doanh nghiệp được
cấp có thẩm quyền phê duyệt thì thực hiện theo chế độ kế toán doanh nghiệp (trừ
đơn vị sự nghiệp công lập đang áp dụng cơ chế tài chính như doanh nghiệp không
cần lập đề án được tiếp tục thực hiện chế độ kế toán doanh nghiệp).”.
- Điểm b khoản 1 Điều 2
Thông tư số 24/2024/TT-BTC ngày 17/4/2024 hướng dẫn Chế độ kế toán hành chính,
sự nghiệp quy định đối tượng áp dụng bao gồm: “b) Đơn vị sự nghiệp công lập
(trừ các đơn vị sự nghiệp công lập tự đảm bảo chi thường xuyên và chi đầu tư
được cơ quan có thẩm quyền cho phép áp dụng chế độ kế toán doanh nghiệp;...);”.
- Điều 1 Thông tư số
200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014 hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp quy định:
“Thông tư này hướng dẫn kế toán áp dụng đối với các doanh nghiệp thuộc mọi
lĩnh vực, mọi thành phần kinh tế.”.
Hướng dẫn kế toán tại
Thông tư số 200/2014/TT-BTC áp dụng cho các doanh nghiệp hoạt động theo pháp
luật doanh nghiệp. Căn cứ các quy định trên, để áp dụng chế độ kế toán doanh
nghiệp, đơn vị sự nghiệp công lập nhóm 1 phải có đề án quản lý, kế toán theo mô
hình doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
2. Việc trích lập và sử
dụng các quỹ tại đơn vị phải thực hiện theo các quy định cụ thể của cơ chế tài
chính mà đơn vị áp dụng (Luật Doanh nghiệp, Nghị định 60/2021/NĐ-CP,...). Chế
độ kế toán hiện hành (Thông tư 200/2014/TT-BTC, Thông tư 24/2024/TT-BTC,...)
hướng dẫn việc ghi chép, phản ánh các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh
tại đơn vị trên cơ sở quy định của cơ chế tài chính.
3. Về trích lập quỹ đầu
tư phát triển:
Đây là quỹ trích lập tại
một số loại hình doanh nghiệp, theo pháp luật có liên quan về doanh nghiệp (như
các quy định về doanh nghiệp nhà nước). Căn cứ nội dung câu hỏi, đơn vị đã hạch
toán kế toán theo Thông tư số 200/2014/TT-BTC và thực hiện trích lập quỹ này từ
năm 2018. Như vậy có thể hiểu đơn vị đã thực hiện đề án vận dụng theo cơ chế
tài chính như doanh nghiệp từ năm 2018 và đề án cho phép được trích lập quỹ đầu
tư phát triển. Tuy nhiên, theo độc giả phản ánh thì thực tế đến năm 2021, UBND
tỉnh Lào Cai mới phê duyệt đề án vận dụng cơ chế tài chính như doanh nghiệp của
đơn vị.
Đồng thời, cũng theo nội
dung câu hỏi, đơn vị đang áp dụng cơ chế tài chính theo Nghị định 60/2021/NĐ-CP,
tuy nhiên Nghị định 60/2021/NĐ-CP không có quy định về trích lập và sử dụng quỹ
đầu tư phát triển.
Vì vậy, đối với tình
huống của độc giả, đề nghị đơn vị rà soát để đảm bảo thực hiện cơ chế tài chính
theo đúng quy định pháp luật, làm cơ sở thực hiện hạch toán kế toán phù hợp.
Đề nghị độc giả
nghiên cứu thực hiện./.
